Tilburg, Forum Reeshof

ALUMINIUM IN INTERIEUR EN EXTERIEUR DRAAGT BIJ AAN COLLECTIEVE UITSTRALING

In opdracht van woningcorporatie WonenBreburg en Van der Weegen Bouwontwikkeling is in de Tilburgse Reeshof een markant appartementencomplex verrezen: Stadsplein Forum. Een forum is een ander woord voor een publieke plek, waar iedereen met elkaar van gedachten kan wisselen. Dat is ook enigszins het kenmerk van Stadsplein Forum, dat is vormgegeven rondom een plein, een soort openbare ontmoetingsplek als huiskamer in de wijk. Het complex, een markant ijkpunt in de omgeving, bestaat uit 250 woningen met 24 zorgunits, een gezondheidscentrum en een kinderdagverblijf verdeeld over maximaal vijf woonlagen op een plint met 7600 m2 aan winkelvoorzieningen. Onder het binnenplein is een parkeergarage voor zo’n tweehonderd auto’s gerealiseerd.

Synergie tussen gebruiksvormen

Verantwoordelijke architecten zijn Peter Keijsers (Bedaux de Brouwer Architecten) en Walter van der Hamsvoord (De Architectenwerkgroep Tilburg). Een samenwerking, die geleid heeft tot een fraai, robuust en soms ook verrassend ontwerp, dat weliswaar één geheel vormt, maar tegelijkertijd de signaturen van beide architecten afzonderlijk in zich draagt. “Het moest geen optelsom worden van verschillende onderdelen”, zegt Van der Hamsvoord “maar een ontwerp met een duidelijke synergie tussen de verschillende gebruiksvormen.” En dat is Stadsplein Forum ook zeker geworden: een stoer gebouwensemble met een maat en allure die aansluiten bij de schaal van de directe (stations) omgeving. Maar, waarbij volgens beide architecten rekening is gehouden met de menselijke verhouding: “Er zit ook een soort chronologie in de maatvoering, die van groot en stoer naar klein en persoonlijk loopt: van robuustheid van het bouwvolume tot de kleinschaligheid van het appartement.”

Aluminium

De gevelpartijen van Stadsplein Forum worden gekenmerkt door enkele verrassende elementen, die de ogenschijnlijke logica speels onderbreken: gemetselde balkons met glazen hekwerken met aluminium onder- en bovenregels en als overgang van borstwering naar glas een bronskleurige aluminium muurafdekkap, zijn verschoven ten opzichte van de achterliggende opening of de forse poorten, die vanaf de stationszijde en Ketelhavenstraat toegang geven tot het binnenplein. Of, zoals Van der Hamsvoord typeert: “Het gevelontwerp is ritmisch, met verstoringen die de aandacht prikkelen.”

Een van de meest opvallende onderdelen van het complex is het indrukwekkende atrium, waar veel aandacht is besteed aan vormgeving en materialisatie. De wanden zijn voorzien van een houten, slank gedetailleerde lambrisering, de wit gestucte borstweringen langs de verdiepingen zijn afgewerkt met strakke en gladde, witte aluminium muurafdekkappen en op de eerste verdieping is op de borstwering zelfs een rondgewalste bronskleurige aluminium muurafdekkap toegepast. Wederom zo’n verrassend element: rechte en hoekige vormen, die plotseling worden onderbroken door een eigenzinnige ronding. Het atrium biedt niet alleen toegang tot de appartementen, het is tevens een ontmoetingsplek, waar zelfs ruimte is voor een huiskamerorkest op de zondagochtend.

Chique uitstraling

Materialisatie en kleurstelling dragen ook aan de buitenzijde bij aan de chique uitstraling van het gebouw. Peter Keijsers: “We hebben beiden een voorkeur voor baksteen. Voor de gevel hebben we gekozen voor een warme geelgrijze baksteen. De kozijnen zijn van een bronskleurige geanodiseerd aluminium, waardoor er een samenhangende geveluitstraling is gerealiseerd.” Deze aluminium puien kenmerken zich door grote glaspartijen en afsluitbare buitenruimtes bij de verdiepingsappartementen. De buitenruimtes die naar het station gericht zijn, zijn voorzien van bouwkundige suskasten, die eventueel geluidsoverlast beperken. Doordat het Forum pal voor het station ligt, is de kans dat ijzervijzel, dat afkomstig is van het spoor door remmende en optrekkende treinen, op het aluminium terechtkomt, waardoor dit kan corroderen. Daarom is ervoor gekozen om het aluminium te anodiseren, een duurzame oplossing om corrosie tegen te gaan.

Ook voor de kozijnen is niet gekozen voor een standaardmaatvoering en -indeling, maar voor grote oppervlakten. De raampartijen aan het binnenplein hebben slechts een smal draairaam dat de volle hoogte heeft van het binnenkozijn. Deze ramen, die naar binnen toe opengaan, zijn aan de buitenzijde voorzien van een geperforeerd aluminium ventilatierooster, dat tevens dienstdoet als valbeveiliging. Hier en daar zijn ook aluminium lamellenroosters in de gevels aangebracht, als ventilatie maar ook als decorum.

Aluminium bevordert samenhang

Aluminium als gebouwdetaillering, dat ook in de vorm van muurafdekkappen terug te vinden is als dakrandafwerking en als overgang van balkonmuur en glazen borstwering, is volgens de architecten Keijsers en Van der Hamsvoord in meerdere opzichten een logische keuze: “Het is een duurzaam materiaal dat nauwelijks onderhoud nodig heeft. De keuze voor aluminium op verschillende plekken in en aan het gebouw heeft bijgedragen aan de collectieve uitstraling. En in esthetisch opzicht is het ook een belangrijk materiaal, want het geanodiseerde aluminium neemt door de zachte glans de kleur aan van het gebouw, waardoor de samenhangende uitstraling nog eens extra wordt bevorderd.”