Zaandam, Nieuw Rustenburg (toren, pakhuizen, grachtenhuizen, zaagrand)

ALUMINIUM BIEDT VOORDELEN TEN OPZICHTE VAN ANDERE MATERIALEN

De Hermitage/De Tsaar vormt de schakel tussen het station en de binnenstad van Zaandam. Architect Mattijs Rijnboutt van architectenbureau Rijnboutt bv is er op bewonderenswaardige wijze in geslaagd om de Zaanse geschiedenis te verweven met eigentijdse architectuur en hedendaags comfort.

De Hermitage/De Tsaar bestaat uit de Toren, de Pakhuizen, de Grachtenhuizen en de Zaagtand. De kelder van het indrukwekkende complex wordt in beslag genomen door een parkeergarage van zo’n 930 plaatsen. Op de begane grond en eerste verdieping bevinden zich diverse winkels met glazen puien voorzien van een ranke aluminium profilering en op de tweede verdieping een bioscoop met zes zalen. Aan de buitenzijde heerst vooral gezellige bedrijvigheid door het winkelend publiek; de binnenzijde met zijn fraaie tuin, die ’s zomers en ’s winters groen blijft, wordt gekenmerkt door rust. 

Verleden

Karakteristiek voor het oude Zaandam zijn de typische houten Zaanse huisjes, grachtenpanden en de pakhuizen. “De verwijzing naar het verleden is ook terug te vinden in het ontwerp. De Zaagtand, die bestaat uit vijf woningen, refereert aan de oude houten huisjes. De Pakhuizen, die vroeger vooral langs de Zaan te vinden waren, laten ook niets aan de verbeelding over. Het betreffen vier robuuste, kleurrijke gebouwen met in totaal 36 koopwoningen, die met de voorzijde aan het water liggen. Niet voor niets zijn de Pakhuizen deels voorzien van balkons en loggia’s. Voor de dakafwerking van de trap- en puntgevels zijn aluminium gemoffelde en gepoedercoate muurafdeksystemen toegepast. 

Opvallend detail is dat het muurafdeksysteem bij het linker- en rechterpand speels doorgetrokken wordt in de vorm van kolombekleding over het dakterras heen om vervolgens weer in de dakrandafwerking over te gaan. Aluminium is makkelijk vormbaar en duurzaam en biedt zodoende voordelen ten opzichte van andere materialen. Het is zowel een esthetische als een praktische keuze”, aldus Mattijs Rijnboutt.

Dakrandafwerking

Ook voor de elk in eigen groene kleur opgetrokken Grachtenhuizen met in totaal 32 woningen zijn wit gemoffelde waterslagen en in vier soorten groen gemoffelde randafwerking voor de loggia’s toegepast. De Grachtenhuizen en de Pakhuizen kijken aan de achterzijde uit op de rustieke door Michael van Gessel ontworpen binnentuin. Aan de voorzijde heeft men een prachtig uitzicht over de omgeving, dat naarmate men hoger woont, steeds indrukwekkender wordt. Dat uitzicht is optimaal vanuit de stoere Toren, die de skyline van Zaandam markeert. Hoog in de toren ervaar je hoe dichtbij Amsterdam ligt en aan de andere zijde is zelfs de Noordzee te zien. 

Het is een markant gebouw, dat doet denken aan de eerste wolkenkrabbers. Opvallend is de enorme klok op de voorgevel. Mattijs Rijnboutt: “De klok hangt relatief laag, zoals je ook wel zag op de wolkenkrabbers van weleer. Praktisch ook, omdat je niet ver omhoog hoeft te kijken.” 

Onderhoudsvrij

De ramen zijn voorzien van aluminium kozijnen en waterslagen. Onderhoud is een belangrijk aspect. “En aluminium is onderhoudsvrij. De ramen van de Toren zijn niet voorzien van doorvalbeveiliging, omdat dit het gevelaanzicht zou verstoren. We hebben daarom gekozen voor veiligheidsglas.”

Opvallend aan de Toren is het metselwerk, dat zich prima laat combineren met de aluminium profielen. De verschillende woonlagen worden haarscherp gescheiden door betonnen balken. Heel bijzonder is de kroon op de top, die trapsgewijs het gebouweinde markeert als een symbolische kroon op het werk van architect Mattijs Rijnboutt.